Po ustąpieniu ostatniego zlodowacenia przed 10 000 lat, pokryła Jesenicko aż po szczyty mieszana roślinność o charakterze leśnym. Kultura neolitu zasiedliła Pomorawia tylko południowe zbocza Nízkého Jeseníku, ponieważ teren z ostrym klimatem nie zapewniał rolnikom dobrych warunków do życia. Na Rýmařovsku pierwsze ślady człowieka pojawiły się dopiero w ostatnich stuleciach przed Chrystusem. Przybyli tu Celtowie płukali złoto w rzekach Moravici i Oskavě. Wyraźną obecność Germanów dokumentują liczne znaleziska monet rzymskich w zachodniej części Rýmařova. Słowiańskie plemiona rolników Holasiců nie zasiedliły Jeseníky, który na długo pozostał niezamieszkany.
Łatwiejsze warunki życia pod koniec wczesnego średniowiecza spowodowały relatywne przeludnienie morawskich nizin i zmusiły do zasiedlenia wolnych terenów. Pierwsze grupy czesko języcznych rolników osiedliły się w pierwszej połowie XII wieku w rejonie Huzové, który stał się jądrem osadnictwa Sovinecka, bliżej Rýmařovska ludzie dotarli dopiero później. W pierwszej połowie XIII wieku władza Przemyślidów dotarła do Hrubého Jeseníku a na naszym terenie powstała sieć małych wsi rządzonych z centrum administracyjnego na rýmařovském Hrádku. Około roku 1250 kraj został spustoszony przez wojnę. W niedługim czasie na naszych krańcach pojawili się niemieccy osadnicy i przed rokiem 278 powstało też miasteczko Rýmařov. Do latyfundium państwa rabštejnského dołączyły od południa ziemie panów ze Sovince. Burzliwy rozwój Rýmařova spowodowało wydobycie rud żelaza, które występowały w Rýmařovsku w środkowym pasie od południowego zachodu na północny wschód. Nad nim wydobywano złoto, srebro z ołowiem, miedź a później cynk. Region korzystał przez setki lat z kooperacji z bogatym południem. Korzystny rozwój zakończyły wojny pomiędzy morawskimi margrabiami. W sierpniu 1405 Rýmařov został zdobyty, spalony i spustoszony. Region nie był wspominany aż do rządów Jiříka z Poděbrad, ale następna katastrofa nastąpiła w sierpniu 1474 roku. Oba państwa stały się krwawą ofiarą węgierskich oddziałów Matyáše Korvína. Wiele siedlisk zniknęło na zawsze, inne zostały reaktywowane dopiero 50 i 100 lat później.
Renesans przyniósł wykształcenie i przywrócił krajowi spokój, pokój i rozwój, mimo że królewszczyzna Rýmařov stała się własnością prywatną. W połowie XVI wieku większość obywateli przeszła na luteranizm, a w powstaniu przeciw Habsburgom w latach 1618-20 ludzie pozostali wierni czeskim i morawskim stanom. Wojna trzydziestoletnia pojawiła się z całą siłą dopiero w latach 1643-1650, kiedy to Rýmařovsko znalazło się w mocy żołnierzy szwedzkich, którzy obsadzili Sovinec i Rabštejn. Po odejściu nieprzyjaciół region wyludnił się w połowie, zbiedniał i został wystawiony na silną rekatolizację. Sovinecké państwo kupiła grupa niemieckich rycerzy. Dzięki powadze mieszkańców i rajców dawne Rabštejnsko uniknęło procesów czarownic, ale granica płonęła na Sovinecku. Huty i kopalnie spowodowały ogromne ubytki w lasach, aż w roku 1721 do państwa weszli hrabiowie Harrachů, którzy odnowili leśne bogactwo i dali miejscowym ludziom pracę w manufakturze płótna w Janovicích, w odnowionych kopalniach i hutach pomimo ciągłego zagrożenia wojną z Prusami.
Do zasadniczych zmian doszło w czasie XIX wieku, kiedy pojawiły się u nas pierwsze maszyny. Region stał się terenem przemysłowym, a w drugiej połowie wieku, kiedy powstał powiat rýmařovský, region i fabryki połączyła ze światem linia kolejowa (1878). Rýmařovsko rozwijało przemysł: przetwórstwa drewna, tekstylny (jedwab, płótno, bawełna, juta, koronki, pościel), skórzany, spożywczy, maszynowy i modernizowało hutnictwo i przemysł obróbki metali, mimo że wydobycie z wolna ustawało. Do Pierwszej Wojny Światowej powstała doskonała struktura gospodarcza powiatu i zaczęła rozwijać się hodowla. Powstanie Republiki Czeskiej miejscowi Niemcy przyjęli z rozpaczą, ale powojenna koniunktura stała się podstawą solidnej współpracy. Kryzys gospodarczy i dojście Hitlera do władzy w Niemczech pogorszyły sytuację, ale nazizm zakorzenił się na dobre dopiero w tragicznym roku 1938. Rýmařovsko stało się po Monachium częścią hitlerowskiej III Rzeszy ze wszystkimi tego tragicznymi następstwami. Jeseníky stały się miejscem istnienia obozów koncentracyjnych i obozów jeńców wojennych, pod koniec wojny, która stała się tragedią chyba wszystkich rodzin i terenem, po którym przesuwały się marsze śmierci.
7 maja 1945 miasto obsadziły po krótkiej walce jednostki sowieckie i teren powrócił z powrotem do Czechosłowacji. W latach 1945-47 nastąpił uciążliwy exodus Niemców w ramach uzasadnionej wymiany obywateli. Nowi czescy osadnicy musieli zmagać się z ostrym klimatem, uciążliwą komunikacją i długotrwałym brakiem żywności. W latach 1945-48 przybysze starali się utrzymać w ruchu przynajmniej część przemysłu, ale następne puste lata izolacji od światowych rynków zbytu i niezdrowa centralizacja spowodowała upadek całych gałęzi przemysłu i kwitnącej hodowli. Godne pochwały starania o częściowy powrót przemysłu do końca lat sześćdziesiątych nie były dostateczną rekompensatą, a upadek jedwabnictwa w całej Europie stał się w okresie normalizacji przysłowiową kropką nad „i" po okresie świetnej przeszłości. Również Rýmařov przeżył od roku 1968 niespotykaną współpracę narodów, opartą na sowieckiej okupacji i podporządkowaniu się rządzących. Upadek systemu komunistycznego na końcu roku 1989 przyniósł nowe nadzieje i możliwości działania, wiele jednak z nich pozostaje niewykorzystanych. Mimo to nastąpiło znaczne ożywienie kultury, zostały odtworzone stare instytucje oświatowe, reaktywowano muzeum miejskie i zorganizowano nowe na Kapličkovém vrchu w Malé Morávce, tylko w samym Rýmařově pierwszy raz w jego historii powstały trzy galerie sztuki, a następne działają na Sovinci i w Jiříkově, zwiększyła się liczba szkół średnich i ilość specjalności, wysoki poziom utrzymuje podstawowa szkoła artystyczna. Można zauważyć i stwierdzić wielostronną działalność muzyczną i istnienie wielu zespołów. Rýmařov odnosi sukcesy również na niwie sportowej. Proponuje sporty rowerowe, sztuczne lodowisko do hokeja i wyjątkowe trasy zimowe zarówno zjazdowe, jak i biegowe w Karlově i na Pradziadzie. Należy lepiej wykorzystywać wyjątkowe możliwości turystyczne czystej
i powabnej górskiej i wyżynnej przyrody z licznymi zabytkowymi akcentami.
Autor: Mgr. Jiří Karel
